medical
5 วิธีรักษาโรคไตเบื้องต้น ฟื้นฟูไตด้วยตนเองให้แข็งแรงอย่างยั่งยืน
ไตเปรียบเสมือนโรงงานกำจัดของเสียออกจากเลือด แต่เมื่อ “โรงงาน” แห่งนี้เกิดปัญหา ก็ย่อมส่งผลกระทบต่อสุขภาพโดยรวมอย่างใหญ่หลวง ด้วยโรคไตเป็นภาวะที่ไตไม่สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพในการกรองของเสียและรักษาสมดุลของเหลวในร่างกาย วิธีรักษาโรคไตเบื้องต้นจึงเป็นสิ่งสำคัญในการฟื้นฟูไตด้วยตนเองที่สามารถทำได้ เพื่อดูแลรักษาโรคไตตั้งแต่เนิ่น ๆ และชะลอความเสื่อมของไตในระยะยาวอย่างมั่นใจ
โรคไตคืออะไร แล้วเกิดจากอะไร?
โรคไตเป็นภาวะที่ไตไม่สามารถทำงานได้อย่างถูกต้องในการกรองของเสียและรักษาสมดุลของเหลวในร่างกาย ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพโดยรวมอย่างมาก ไตมีหน้าที่สำคัญหลายประการ เช่น กรองของเสีย, รักษาสมดุลของเหลว, ผลิตฮอร์โมน เป็นต้น เมื่อไตทำงานผิดปกติ ของเสียจะสะสมในร่างกาย ทำให้เกิดอาการต่าง ๆ และอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ ดังนั้น จึงจำเป็นต้องบำรุงไตให้ดี หรือทำความเข้าใจเกี่ยวกับวิธีรักษาโรคไตเบื้องต้นเอาไว้
สำหรับการเลือกว่าจะใช้วิธีรักษาโรคไตเบื้องต้นใด จำเป็นต้องทราบสาเหตุของโรคไตเสียก่อน เพื่อให้สามารถดูแลไตได้อย่างเหมาะสม โดยโรคไตมีสาเหตุหลายประการ ซึ่งสามารถแบ่งออกได้ดังนี้
- โรคเบาหวาน เป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของโรคไตเรื้อรัง ด้วยระดับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานานจะทำลายหลอดเลือดฝอยในไต ทำให้ไตเสื่อม
- ความดันโลหิตสูงที่ไม่ได้รับการควบคุมสามารถทำลายหลอดเลือดในไต ทำให้ไตทำงานหนักขึ้นและเสื่อมลง
- การอักเสบในไตอาจเกิดขึ้นจากการติดเชื้อ หรือโรคภูมิคุ้มกันตนเอง การอักเสบเรื้อรังสามารถทำให้เกิดความเสียหายต่อไตและนำไปสู่โรคไตได้
- โรคถุงน้ำในไต เป็นโรคทางพันธุกรรมที่ทำให้เกิดถุงน้ำในไต ถุงน้ำเหล่านี้สามารถขยายใหญ่ขึ้นและทำลายเนื้อไต ทำให้ไตทำงานได้น้อยลง
- การอุดกั้นในทางเดินปัสสาวะ เช่น นิ่วในไต หรือต่อมลูกหมากโต สามารถทำให้ปัสสาวะไหลย้อนกลับไปที่ไต ทำให้ไตเสียหายได้
- ยาบางชนิดและสารพิษบางอย่างสามารถทำลายไตได้ การใช้ยาหรือสัมผัสสารพิษโดยไม่ปรึกษาแพทย์อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคไตได้
- สาเหตุอื่น ๆ เนื่องจากโรคไตบางชนิดอาจมีสาเหตุจากพันธุกรรม หรือไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด
นอกจากสาเหตุข้างต้นแล้ว ก่อนที่จะนำวิธีรักษาโรคไตเบื้องต้นมาพิจารณาใช้ ยังมีปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ อีก เช่น ผู้ที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป, ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคไต, ผู้ที่มีน้ำหนักเกิน, ผู้ที่สูบบุหรี่ เป็นต้น
5 วิธีรักษาโรคไตเบื้องต้นที่ควรรู้
วิธีรักษาโรคไตเบื้องต้นมีความสำคัญอย่างยิ่งในการชะลอความเสื่อมของไตและป้องกันภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ อย่างไรก็ตาม การรักษาที่เหมาะสมที่สุดจะขึ้นอยู่กับสาเหตุ ชนิด และความรุนแรงของโรคไต รวมถึงปัจจัยอื่น ๆ เช่น อายุและสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย ดังนั้น สิ่งสำคัญที่สุดคือการปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล
1. รับประทานอาหารบำรุงไต
วิธีรักษาโรคไตเบื้องต้นวิธีแรกที่สามารถฟื้นฟูไตได้ง่ายที่สุด คือ การรับประทานอาหารบำรุงไต โดยเฉพาะผู้สูงอายุ แล้วอาหารบำรุงไตมีอะไรบ้าง ยกตัวอย่างเช่น
- ผักและผลไม้สด เช่น แอปเปิล แครอท กะหล่ำปลี และแตงกวา
- ธัญพืชไม่ขัดสี เช่น ข้าวกล้อง ข้าวโอ๊ต และขนมปังโฮลวีท
- เนื้อปลา มีโปรตีนสูงและมีไขมันต่ำ เช่น ปลาแซลมอน ปลาทูน่า และปลาแมคเคอเรล
- ไข่ขาวเป็นแหล่งโปรตีนที่ดีและมีฟอสฟอรัสต่ำ
- การดื่มน้ำให้เพียงพอมีความสำคัญต่อการทำงานของไต ควรดื่มน้ำอย่างน้อย 8 แก้วต่อวัน
2. การควบคุมอาหาร
นอกจากจะเลือกรับประทานอาหารบำรุงไต ผู้สูงอายุแล้ว อีกวิธีการดูแลรักษาไต คือ การควบคุมการรับประทานอาหาร ด้วยการจำกัดปริมาณสารอาหารเหล่านี้ เช่น
- โปรตีน เพราะการรับประทานโปรตีนมากเกินไปอาจทำให้ไตทำงานหนักขึ้น
- โซเดียม ลดปริมาณโซเดียมในอาหาร เพื่อควบคุมความดันโลหิต
- ฟอสฟอรัส จำกัดอาหารที่มีฟอสฟอรัสสูง เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อน
- โพแทสเซียม ควบคุมปริมาณโพแทสเซียมในเลือด ภายใต้คำแนะนำของแพทย์
3. การใช้ยา
อีกหนึ่งวิธีฟื้นฟูไตเสื่อมอย่างเร่งด่วน คือ การใช้ยารักษาไต โดยแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามอาการของแต่ละคน เช่น
- ยาควบคุมความดันโลหิต ใช้ยาเพื่อควบคุมความดันโลหิตให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม
- ยาขับปัสสาวะ ใช้ยาเพื่อลดอาการบวม
- ยาอื่น ๆ ตามที่แพทย์สั่ง เพื่อรักษาภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ
4. การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
สำหรับวิธีดูแลไตให้แข็งแรงในระยะยาว จำเป็นต้องเริ่มปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต เพื่อดูแลไตไม่ว่าจะเป็น
- งดสูบบุหรี่ เพราะการสูบบุหรี่ทำลายหลอดเลือดและเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคไต
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ช่วยควบคุมความดันโลหิตและน้ำหนัก ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการป้องกันโรคไต
- ควบคุมน้ำหนัก ให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมสามารถช่วยชะลอความเสื่อมของไตได้
- พักผ่อนให้เพียงพอ เพราะมีความสำคัญต่อสุขภาพโดยรวมและช่วยให้ไตทำงานได้ดีขึ้น
5. หมั่นติดตามและตรวจเช็กร่างกาย
นอกจากวิธีการทำให้ไตดีขึ้นแล้ว อีกสิ่งสำคัญ คือ การติดตามและตรวจเช็กร่างกาย โดยผู้ป่วยโรคไตควรเข้ารับการตรวจติดตามกับแพทย์อย่างสม่ำเสมอ เพื่อประเมินสภาพของโรคและปรับแผนการรักษาตามความเหมาะสม แล้วปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด เพราะสิ่งเหล่านี้ เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการชะลอความเสื่อมของไตและป้องกันภาวะแทรกซ้อน
เช็คสัญญาณเตือนเสี่ยงโรคไตที่ควรระวัง
เมื่อทราบแล้วว่า ควรจะทํายังไงให้ค่าไตลด ด้วยวิธีรักษาโรคไตเบื้องต้นต่าง ๆ อีกสิ่งที่ต้องหมั่นสังเกตคือ สัญญาณที่บ่งบอกว่า อาจกำลังเสี่ยงต่อการเป็นโรคไต ซึ่งบางครั้งอาจไม่แสดงอาการชัดเจนในระยะแรก แต่หากมีอาการเหล่านี้ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจสอบอย่างละเอียด
- การเปลี่ยนแปลงในการปัสสาวะ เช่น บ่อยขึ้น, น้อยลง, มีฟอง, มีเลือดปน, แสบขัด หรือปัสสาวะลำบาก
- อาการบวม บริเวณใบหน้า หรือรอบดวงตา อาการบวมอาจเกิดขึ้นได้ในบริเวณอื่น ๆ ของร่างกาย
- อาการอื่น ๆ เช่น อ่อนเพลีย, เบื่ออาหาร, คลื่นไส้, คัน, ปวดหลัง รวมถึงความดันโลหิตสูง
สรุป วิธีรักษาโรคไตเบื้องต้น แนวทางการดูแลที่สามารถทำได้
ผู้ป่วยโรคไตควรดูแลตนเองอย่างเคร่งครัด โดยอาจจะปฏิบัติตามวิธีรักษาโรคไตเบื้องต้นทั้ง 5 วิธี ไม่ว่าจะเป็นการเลือกรับประทานอาหารบำรุงไต ผู้สูงอายุ, ควบคุมอาหาร, การใช้ยา, การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และหมั่นติดตามและตรวจเช็กร่างกาย เพื่อดูแลไตให้มีสุขภาพแข็งแรง ชะลอการเสื่อมของไต และป้องกันภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้
