healthy
สิวหัวดำ สิวเสี้ยนหัวดำ มีวิธีจัดการอย่างไร ให้หน้ากลับมาเนียนใส
รำคาญทุกครั้งเมื่อเห็นจุดสีดำบนใบหน้า สัมผัสสากทุกครั้งที่ลูบใบหน้า ปัญหาสิวหัวดำที่ไม่เป็นอันตรายใด ๆ แต่สร้างความรำคาญเป็นอย่างมาก หลายคนอาจทนเห็นสิวหัวดำไม่ไหวก็อาจไปบีบสิวหัวดำออกเองบ้าง หรือไปแคะแกะเกาบริเวณที่สิวหัวดำขึ้นบ้าง ซึ่งการกระทำเหล่านี้อาจทำให้เกิดการอักเสบติดเชื้อและพัฒนากลายเป็นสิวอักเสบ ส่งผลให้รักษายากกว่าเดิมแถมยังมีโอกาสทิ้งรอยสิวได้อีกด้วย
สิวหัวดำเป็นชนิดสิวที่รักษาได้ง่ายกว่าสิวชนิดอื่น ๆ หากดูแลรักษาอย่างถูกต้องก็จะทำให้ปัญหาสิวหัวดำบนใบหน้าลดลงโดยที่ไม่ทิ้งรอยแผลเป็นหรือเกิดการอักเสบขึ้น สิวหัวดำรักษา ป้องกันอย่างไรสามารถอ่านต่อได้ในบทความนี้
สิวหัวดำ (Blackhead) คืออะไร
สิวหัวดํา หรือสิวอุดตันหัวดำ เป็นหนึ่งในชนิดสิวที่ไม่มีการอักเสบ โดยกระบวนการเกิดสิวหัวดำนั้นมาจากการที่มีสิ่งสกปรก หรือเซลล์ผิวหนังที่ตายแล้วไม่หลุดออกไปตามปกติ หรือเศษซากแบคทีเรียอุดตันรวมกับไขมันอยู่ภายในรูขุมขน
ลักษณะของสิวหัวดำจะขึ้นเป็นตุ่มเม็ดเล็ก ๆ บนผิวหนัง และหัวสิวจะเปิดโผล่ขึ้นมาบนผิวหนัง เมื่อหัวสิวสัมผัสกับอากาศภายนอกทำให้เกิดการออกซิไดซ์หรือการทำปฏิกิริยากับอากาศกลายเป็นสีดำ จึงเป็นอีกหนึ่งที่มาที่เรียกสิวชนิดนี้ว่าสิวอุดตันหัวเปิด หรือสิวเสี้ยนหัวดำนั่นเอง
สิวหัวดำเป็นสิวที่ไม่เกิดการอักเสบ ทำให้ไม่มีความเจ็บปวดบนผิวแต่อย่างใด เพียงแต่ลักษณะของสิวหัวดำที่มองเห็นได้ชัดและรู้สึกสาก ๆ แข็ง ๆ เมื่อสัมผัสอาจก่อความรำคาญได้ง่าย และสิวหัวดำยังสามารถพัฒนากลายเป็นสิวอักเสบได้หากมีการติดเชื้อ โดยสาเหตุที่ทำให้สิวหัวดำอักเสบส่วนมากมักมาจากการบีบ แคะ แกะ เกาที่สิวหัวดำด้วยตนเอง
สิวหัวดำ เกิดจากสาเหตุใด
สิวหัวดําเกิดจากการอุดตันจากสิ่งสกปรก เซลล์ผิวหนังที่ตายแล้วภายในรูขุมขน และเมื่อต่อมไขมันหลั่งน้ำมันออกมามาก ทำให้น้ำมัน (Sebum) ไม่สามารถระบายออกได้หมดและเกิดรวมตัวกับสิ่งสกปรกในรูขุมขนเกิดเป็นคอมีโดน (Comedones) เป็นก้อนเล็ก ๆ แข็ง ๆ อยู่ในรูขุมขนนั่นเอง
สาเหตุที่ทำให้เกิดการอุดตันสิวหัวดำหรือสิวเสี้ยนดำมีหลายปัจจัย เช่น
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในร่างกาย โดยเฉพาะวัยรุ่นและผู้หญิงในช่วงมีประจำเดือน
- การรับประทานอาหารจำพวกแป้ง ไขมัน และน้ำตาลมากเกินไป
- การล้างหน้าถี่เกินไป ทำให้ผิวหน้าสูญเสียน้ำมันไปมาก ร่างกายจึงเพิ่มการผลิตน้ำมันออกมาเยอะเกินไป
- การล้างหน้าด้วยผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผิวหน้าที่รุนแรงเกินไป มักทำให้หน้าแห้ง ผิวขาดน้ำ ร่างกายจึงจำเป็นต้องชดเชยด้วยการหลั่งน้ำมันออกมาเพิ่ม
- การทำให้ผิวระคายเคืองจากการขัดผิว ผลัดเซลล์ผิว เลเซอร์ผิวหน้า
- การใช้ยาบางชนิด เช่น สเตียรอยด์ ยาคุมกำเนิด
- ความเครียด หรือการพักผ่อนที่ไม่เพียงพอ
ปัจจัยเหล่านี้จะเป็นตัวการที่ทำให้ต่อมไขมันหลั่งซีบัมหรือน้ำมันส่วนเกินออกมามากเกินไป และทำให้เกิดการอุดตันในรูขุมขนเป็นสิวอุดตันได้ง่าย
บริเวณที่มักเกิด สิวหัวดำ
อย่างที่ทราบกันไปแล้วว่าสิวอุดตันเกิดจากการที่สิ่งสกปรกรวมตัวกับน้ำมันส่วนเกินและเกิดเป็นก้อนคอมิโดนหรือหัวสิวขึ้น ดังนั้นบริเวณที่สามารถเกิดสิวหัวดำได้จึงมีหลายบริเวณมาก ๆ เช่น
- สิวหัวดําที่จมูก
บริเวณยอดฮิตที่มักเกิดสิวหัวดํา เพราะบริเวณนี้เป็นจุดที่มีต่อมไขมันมากและรูขุมขนค่อนข้างกว้าง จึงมีโอกาสที่สิ่งสกปรกจะไปอุดตันและเกิดเป็นสิวหัวดำ สิวเสี้ยนดำได้ง่าย
- สิวหัวดําที่แก้ม
บริเวณนี้เป็นบริเวณที่สัมผัสกับสิ่งปรกได้บ่อย ไม่ว่าจะเป็นการนอน ซึ่งแก้มจะมีโอกาสแนบกับหมอนสูง การใช้มือถือ หรือบางคนชอบเผลอนำมือไปสัมผัสที่แก้ม ทำให้สิ่งสกปรกเข้าไปอุดตันในรูขุมขนและเกิดสิวอุดตันหัวดำได้
- สิวหัวดําหน้าผาก
หน้าผากเป็นบริเวณที่มีต่อมไขมันมาก อีกทั้งยังเป็นจุดที่มักจะมีการสะสมสิ่งสกปรกจากเหงื่อไคล หรือสัมผัสกับสิ่งสกปรกอย่างเส้นผม โดยเฉพาะคนที่มีผมหน้าม้าจุงเป็นอีกจุดบนผิวหน้าที่มักเกิดสิวหัวดำได้บ่อย
- สิวหัวดําที่หลัง
สิวหัวดำไม่จำเป็นต้องเกิดกับบนใบหน้า จะเป็นสิวที่หลังก็ได้เช่นกัน เพราะบริเวณหลังเป็นจุดที่มีต่อมไขมันมากไม่แพ้กับผิวหน้า และยังเป็นจุดที่มักเกิดการสะสมสิ่งสกปรกได้ง่าย แถมยังเป็นบริเวณที่ทำความสะอาดได้ค่อนข้างยากอีกด้วย
วิธีรักษาสิวหัวดำ
ถึงแม้ว่าสิวหัวดำจะเป็นสิวที่ไม่มีการอักเสบใด ๆ แต่การกำจัดสิวหัวดำออกไปจากใบหน้าทำได้ค่อนข้างยากหากไม่มีตัวช่วยเร่งการหลุดของสิวหัวดำ แถมหากปล่อยสิวหัวดำทิ้งไว้นาน ๆ เข้าอาจก่อให้เกิดปัญหารูขุมขนกว้าง หรือเกิดหลุมสิวขึ้นในอนาคตได้
การใช้ยารักษาสิวหัวดำ
อย่างที่ได้กล่าวไปแล้วว่าสิวหัวดำที่ฝังอยู่ใต้ผิวหนังอาจหลุดได้ยากหากไม่มีตัวช่วย ดังนั้นการรักษาสิวหัวดำจึงเป็นการเร่งให้สิวหัวดำหลุดออกจากผิวได้ง่ายขึ้น ตัวยาที่นิยมใช้รักษาสิวหัวดำมีดังนี้
- กรดซาลิไซลิก : ช่วยลดการอุดตันของสิ่งสกปรกในรูขุมขน ช่วยผลัดเซลล์ผิวที่ตายแล้วออกไปดีขึ้น ซึ่งการอุดตันเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดสิวหัวดำ
- เบนโซอิลเปอร์ออกไซด์ (Benzoyl Peroxide) : หรือเป็นที่รู้จักกันในชื่อ BHA มีส่วนช่วยเร่งการผลัดเซลล์ผิวเก่าออก และยังช่วยต้านเชือแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดสิวอักเสบอีกด้วย เพราะสิวอุดตันอาจพัฒนาเป็นสิวอักเสบหากมีการติดเชื้อ ดังนั้นการใช้ BHA ก็จะช่วยลดการเกิดสิวอุดตันหัวดำได้และยังลดโอกาสการเกิดสิวอักเสบติดเชื้ออีกด้วย
- สารประกอบเรตินอยด์หรืออนุพันธุ์วิตามินเอ : อีกสาเหตุหลักของสิวอุดตันเกิดจากน้ำมันส่วนเกินเยอะเกินไป ดังนั้นการใช้อนุพันธุ์วิตามินเอจะช่วยลดการผลิตน้ำมันของต่อมไขมัน จึงสามารถลดการอุดตันของสิวหัวดำได้ แต่อย่างไรก็ตามสำหรับยาตัวนี้อาจทำให้ผิวแห้งกร้าน ควรใช้ในการดูแลของแพทย์เท่านั้น
พบแพทย์ผิวหนัง
ถึงแม้ว่าสิวหัวดำจะเป็นสิวที่ไม่ก่ออันตราย ไม่จำเป็นต้องรักษาโดยแพทย์ก็ได้ แต่หากมีสิวหัวดำจำนวนมาก สิวหัวดำเม็ดใหญ่ขึ้นมานานมาก ๆ และไม่มีแนวโน้มว่าจะหลุดออกไปเองควรเข้าพบแพทย์เพื่อประเมินลักษณะปัญหาสิวและวางแผนการรักษาอย่างเหมาะสม
โดยการรักษาสิวหัวดำที่นิยมคือการกดสิว ซึ่งเป็นวิธีที่ทำให้สิวหัวดำหลุดออกจากผิวหนังได้เร็วที่สุดแล้ว เพียงแต่หากไปกดสิวหัวดำเองเกิดสิวหัวดำบีบไม่ออก อาจยิ่งเป็นการกระตุ้นให้เกิดการอักเสบติดเชื้อขึ้นได้ จึงควรให้แพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเป็นคนกดให้เท่านั้น
นอกจากนี้แพทย์อาจจ่ายยาที่ช่วยละลายหัวสิวก่อนจะกำจัดสิวด้วยการกดสิว หากสิวหัวดำเยอะมาก ๆ แล้วหน้ามันมากแพทย์ก็อาจจ่ายยากลุ่มอนุพันธุ์วิตามินเอให้เพื่อลดการอุดตันซ้ำ
ป้องกันการเกิดสิวหัวดำอย่างไรดี
สิวหัวดำปัญหาสิวรุนแรงน้อยแต่กำจัดยากมาก หากไม่มีตัวช่วยเร่งการหลุดของหัวสิว สิวหัวดำก็จะฝังตัวอยู่อย่างนั้น ก่อให้เกิดความรำคาญ ขาดความมั่นใจ เพราะลักษณะของสิวหัวดำเห็นได้ชัดและทำให้ดูเป็นคนสกปรก ดังนั้นจึงควรดูแลและป้องกันไม่ให้เกิดสิวหัวดำขึ้นจะดีกว่า
ไม่รบกวนผิวหน้าด้วยการบีบสิวหัวดำ
หากเกิดสิวหัวดำขึ้นมาบนหน้า ถึงแม้จะรำคาญใจแต่ก็ต้องห้ามไปบีบสิวหัวดำออกด้วยตนเอง เพราะนั่นอาจทำให้เกิดการติดเชื้อและกลายเป็นสิวอักเสบที่รักษาได้ยากกว่า แถมยังทิ้งรอยแผลเป็น รอยสิวไว้อีกด้วย
ล้างเครื่องสำอางบนผิวหน้าให้สะอาดหมดจด
ไม่ว่าจะเครื่องสำอางหรือสกินแคร์ที่ทาบนผิวหน้ามักจะมีองค์ประกอบของน้ำมันอยู่ไม่มากก็น้อย ซึ่งองค์ประกอบเหล่านี้ทำให้การชะล้างด้วยการล้างหน้าด้วยโฟมล้างหน้าเพียงอย่างเดียวไม่เพียงพอ ดังนั้นจึงควรใช้คลีนซิ่งเช็ดใบหน้าก่อนจะใช้โฟมล้างหน้าต่อ เพราะคลีนซิ่งจะช่วยทำความสะอาดได้อย่างล้ำลึกกว่า ลดการอุดตันจากสิ่งสกปรกได้ดี
Bioderma Sebium H2O คลีนซิ่งเช็ดทำความสะอาดผิวหน้าก่อนล้างหน้า ด้วยเทคโนโลยี Biomimetic micellar ทำให้สามาถทำความสะอาดได้อย่างล้ำลึก กำจัดสิ่งสกปรก เครื่องสำอาง มลภาวะแม้แต่ฝุ่น PM2.5 ได้อย่างอ่อนโยนต่อเกราะป้องกันผิว อีกทั้งยังสามารถกำจัดความมันส่วนเกินและกำจัดแบคทีเรีย อันเป็นสาเหตุของปัญหาสิวหัวดำ จึงเหมาะกับผู้ที่ผิวมัน ผิวแพ้ง่าย มีแนวโน้มเป็นสิวง่าย
ล้างหน้าด้วยเจลล้างหน้าที่มีความอ่อนโยน
หลังเช็ดทำความสะอาดผิวด้วยคลีนซิ่งก่อนแล้ว การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดใบหน้าก็จำเป็นเช่นเดียวกับ สำหรับผู้ที่มีปัญหาสิวหัวดำมักจะเป็นผู้ที่มีผิวมันหรือผิวแพ้ง่าย ดังนั้นจึงควรใช้เจลล้างหน้าในขั้นตอนการล้างหน้า เจลล้างหน้าจะค่อนข้างอ่อนโยนต่อผิวมากกว่าโฟมล้างหน้า
ใช้ผลิตภัณฑ์ที่ดูแลรูขุมขน
ผู้ที่มีปัญหาสิวหัวดำมักจะเป็นผู้ที่หน้ามันและรูขุมขนกว้าง การดูแลผิวเพื่อลดโอกาสการอุดตันของสิ่งสกปรกในรูขุมขนจึงสำคัญ โดยผลิตภัณฑ์ที่ช่วยกระชับรูขุมขนเป็นอีกทางเลือกที่ช่วยให้รูขุมขนแคบลง และเมื่อรูขุมขนไม่กว้างแล้วทำให้การอุดตันของสิ่งสกปรกทำได้ยากขึ้นด้วย
Bioderma Sebium Pore Refiner ครีมบำรุงผิวหน้าช่วยกระชับรูขุมขนและลดความมันบนใบหน้า ซึ่งเป็นอีกสาเหตุที่ทำให้เกิดสิวหัวกำ อีกทั้งยังมีส่วนช่วยในการผลัดเซลล์ผิวเก่า เผยผิวใหม่กระจ่างใสเรียบเนียนกว่า
ใช้ผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยนต่อผิวหน้า
สาเหตุที่ผิวเกิดสิวหัวดำส่วนหนึ่งก็มาจากการที่ผิวอ่อนแอ ผิวแห้ง ผิวขาดน้ำ ทำให้ต่อมไขมันสร้างซีบัมออกมามากจนเกิดการอุดตัน ดังนั้นจึงควรฟื้นฟูสภาพผิวให้แข็งแรงขึ้นโดยการเติมน้ำให้ผิว เมื่อผิวชุ่มชื้นก็จะทำให้การผลิตซีบัมออกมาน้อยลงไปด้วย
สรุป
สิวหัวดำ หรือสิวอุดตันหัวดำเป็นสิวที่ไม่เกิดการอักเสบ โดยสาเหตุการเกิดสิวมักมาจากการสะสมจากสิ่งสกปรก เซลล์ผิวเก่าที่ตายแล้วไม่ยอมหลุดออก รวมตัวกับน้ำมันส่วนเกินจนเกิดเป็นหัวสิว ดังนั้นการรักษาความสะอาดผิวหน้าให้ดีและการฟื้นฟูให้ผิวอิ่มน้ำจึงเป็นวิธีที่แก้สาเหตุของการเกิดสิวหัวดำที่ต้นเหตุ
