เป็นกันบ้างหรือไม่มองภาพไม่ชัด ภาพเบลอ ซึ่งเป็นอาการบ่งบอกถึงการเป็นปัญหาความผิดปกติทางสายตา เช่น สายตาสั้น สายตาเอียง ทำให้รบกวนกับการใช้ชีวิตประจำวัน บางท่านอาจมีอาการเวียนหัวร่วมด้วย ซึ่งอาการเหล่านี้สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน ทุกเพศ ทุกวัย อาจมาจากการใช้ชีวิตประจำวันหรือเป็นทางพันธุกรรมได้อีกด้วย โดยในบทความนี้พวกเราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับภาวะสายตาสั้นกัน จะมีเนื้อหาเกี่ยวกับสายตาสั้นเกิดจากอะไรได้บ้าง มีผลข้างเคียงอย่างไรกับการใช้ชีวิตประจำวัน วิธีรักษาสำหรับคนสายตาสั้นมีวิธีไหนบ้าง และรวมถึงวิธีการดูแลรักษาตนเองเพื่อป้องกันการเป็นภาวะสายตาสั้น เรามาทำความเข้าใจกันพร้อมกันเลย
สายตาสั้น คืออะไร
ภาวะสายตาสั้น เป็นความผิดปกติของสายตาประเภทหนี่ง คือภาวะที่แสงจากวัตถุตกกระทบที่จอประสาทตาก่อนส่งถึงจอเรตินาที่มีหน้าที่รับภาพ ทำให้คนที่เป็นภาวะสายตาสั้น อาการนี้จะมองเห็นวัตถุระยะใกล้ได้ชัดเจนแต่มองเห็นวัตถุระยะไกลไม่ชัด เกิดอาการภาพเบลอ จนเวียนหัวได้ จึงต้องมีการหรี่ตาเพื่อเพ่งสายตาให้สายตาโฟกัสจนมองเห็นภาพไกลๆได้ชัดเจนขึ้น โดยภาวะสายตาสั้นนั้นจะสั้นขึ้นเรื่อยๆตามอายุ บางคนจะมีค่าสายตาสั้นที่ไม่เท่ากันได้อีกด้วย
สายตาสั้น เกิดจากสาเหตุใดบ้าง
ภาวะสายตาสั้นนั้นสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ต้องอธิบายก่อนว่าคนเราจะมองเห็นภาพได้จากการเกิดแสงตกกระทบบนวัตถุจากนั้นจะเกิดภาพสะท้อนเข้าสู่เลนส์ตา (Lens) เป็นตัวสะท้อนเข้ามาลูกตาของเรา และตกกระทบกับจอรับภาพ (Retina) ซึ่งในจะมีประสาทตา (Optic nerve) มีการวิเคราะห์เปลี่ยนจากสัญญาณแสงเป็นสัญญาณไฟฟ้าส่งไปยังสมองมองทำให้เราสามารถมองเห็นภาพได้
สำหรับประเด็นว่าสายตาสั้นเกิดจากสาเหตุอะไรนั้น สายตาสั้นสามารถเกิดได้จากการที่มีกระจกตาที่โค้งมากกว่าปกติ หรือระยะทางจากกระจกตาไปถึงจอตามีความยาวมากกว่าปกติ จึงทำให้มีการหักเหของแสงมากกว่าเดิม ทำให้จุดรวมแสงตกกระทบอยู่ไกลก่อนถึงจอภาพ (Retina) เป็นสาเหตุทำให้มองเห็นภาพได้ไม่ชัด หรืออาจเกิดขึ้นได้จากหลากหลายพฤติกรรมที่มีความเสี่ยง เช่น การจ้องมองหนัาจอเป็นระยะเวลานานใช้สายตาเพ่งมอง เป็นต้น
ผลข้างเคียงจากอาการสายตาสั้น
ผลข้างเคียงที่เกิดจากอาการสายตาสั้น มีดังนี้
- ผู้ที่มีอาการสายตาสั้น จะค่อนข้างใช้กล้ามเนื้อตาในการเพ่งเล่งสายตาเพื่อโฟกัสภาพ ทำให้เกิดอาการตาล้าได้ หรืออาจทำให้เกิดอาการเวียนหัวร่วมด้วย
- ผู้ที่มีอาการสายตาสั้น อาจจะมีภาระค่าใช้จ่ายมากขึ้นเนื่องจากจะต้องค่าใช้จ่ายในการทำเลนส์แว่น หรือค่ารักษาพยาบาลต่าง ๆ เช่นการทำเลสิก
- อาจทำให้ผู้คนรอบข้างของคนที่มีอาการสายตาสั้นเกิดอันตรายได้ เช่นการขับรถที่จะต้องมีการมองซ้ายมองขวาเพื่อความปลอดภัยในการขับขี่ แต่คนที่มีอาการสายตาสั้นจะมองไม่ค่อยชัดเจน จึงอาจจะทำให้รถคันอื่นๆเกิดอันตรายได้
- อาจมีอาการอื่นๆแทรกซ้อนได้ เช่นกระจกตาลอก โรคต้อกระจกได้ หรือเกิดการอักเสบบริเวณดวงตาได้
สายตาสั้น มีวิธีรักษาอย่างไรบ้าง
หากมีอาการสายตาสั้นไม่ต้องรู้สึกเป็นกังวลไปเพราะอาการสายตาสั้นนี้มีวิธีแก้สายตาสั้นอยู่หลายวิธี สามารถรักษาให้หายได้ โดยสามารถเลือกวิธีการรักษาได้ตามที่ตัวเองต้องการ ซึ่งจะมีทีมจักษุแพทย์ผู้เชี่ยวชาญคอยให้คำแนะนำและปรึกษากับคนสายตาสั้น มีวิธีเลือกวิธีการรักษาให้เหมาะสม จะมีวิธีการรักษาสายตาสั้นแบบไหนบ้างมาดูไปพร้อมกันเลย
ใส่แว่นสายตา
วิธีแรกการใส่แว่นสายตาเรียกได้ว่าเป็นวิธีแรกๆ ที่คนที่มีอาการสายตาสั้นเลือกเป็นวิธีแรกๆเลยก็ว่าได้สามารถทำได้ง่ายและมีความปลอดภัยสูง โดยการตรวจสุขภาพตาด้วยวิธีต่างๆ เมื่อวัดค่าสายตาต่างๆมาแล้วก็จะสามารถทำเลนส์แว่นที่มีความเหมาะสมกับบุคคลนั้นๆได้ ตัวเลนส์แว่นที่เห็นกันจะมีขนาดที่แตกต่างกันตามค่าสายตาของแต่ละคน บางคนหนาบางคนบาง ยิ่งค่าสายตาสั้นเยอะก็จะเห็นได้ว่าเลนส์แว่นมีขนาดหนา ทั้งนี้ค่าสายตาของแต่ละคนจะมีการเปลี่ยนแปลงจึงต้องมีการตรวจค่าสายตาเป็นระยะ หากมีการเปลี่ยนแปลงก็ควรเปลี่ยนเลนส์เพื่อให้เหมาะสมกับค่าสายตาปัจจุบัน
ถึงอย่างไรนั้นการสวมแว่นสายตานั้นไม่ใช่วิธีการรักษาให้อาการสายตาสั้นหายได้ เป็นเพียงอุปกรณ์ที่ช่วยให้ผู้ที่มีค่าสายตาสั้นสามารถมองเห็นได้ชัดเจนมากขึ้น เลนส์แว่นจะช่วยปรับให้จุดรวมแสงตกกระทบที่จอ (Retina) ได้พอดีกับดวงตา
ใส่คอนแทคเลนส์
การใส่คอนแทคเลนส์นั้นจะค่อนข้างคล้ายกับวิธีการใส่แว่นสายตา ผู้ที่อยากใส่คอนแทคเลนส์จะต้องรู้ค่าสายตาปัจจุบันก่อนว่ามีค่าสายตาเท่าไหร่ ต้องเลือกคอนแทคเลนส์ที่มีค่าสายตาเหมาะสมกับแต่ละบุคคล โดยต้องปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
ข้อดีของการใส่คอนแทคเลนส์และทำให้ผู้คนนิยมนั้นเกิดจาก คอนแทคเลนส์สามารถหาซื้อได้ง่าย มีสีสัน และลูกเล่นให้เลือกมากมาย รูปแบบของคอนแทคเลนส์ก็มีให้เลือกเยอะ เช่นคอนแทคเลนส์แบบนิ่ม, คอนแทคเลนส์แบบแข็ง, และมีคอนแทคเลนส์แบบรายวัน, คอนแทคเลนส์รายเดือน ซึ่งมาการใช้งานที่ค่อนข้างสะดวกสวมใส่ได้ในหลากหลายกิจกรรมไม่ต้องกลัวแว่นหลุดเหมือนตอนใส่แว่นสายตา
ที่สำคัญของการใส่คอนแทคเลนส์เลยคือการรักษาดูแลความสะอาดของคอนแทคเลนส์ เนื่องจากคอนแทคเลนส์จะต้องใส่เข้าไปที่ดวงตาจะต้องมีความสะอาด และอ่านรายละเอียดของการใช้งานคอนแทคเลนส์ตามที่ระบุอย่างเคร่งครัด ดูระยะเวลาในการใช้งาน หากใช้งานคอนแทคเลนส์ที่เกินกว่าอายุกำหนด หรือใช้งานอย่างไม่ถูกต้อง อาจจะเกิดผลเสียกับดวงตาขึ้น เสี่ยงต่อการติดเชื้อและการอักเสบดวงตา หรือเป็นแผลที่ดวงตาได้
การทำเลสิกสายตา
การทำเลสิกสายตาเป็นการผ่าตัดเพื่อรักษาค่าสายตาแก้ไขความผิดปกติของดวงตาได้ ทำให้สามารถกลับมามองเห็นได้อย่างชัดเจนเหมือนปกติได้อีกครั้ง ปัจจุบันมีวิธีการรักษาแบบเลสิกหลายวิธีโดยจะมีอะไรบ้างมาดูพร้อมกัน
- Microkeratome LASIK
เป็นเลสิกแบบใบมีดที่ได้รับความนิยมสูง โดยมีวิธีใช้ใบมีดขนาดเล็กเปิดฝากระจกตาขึ้น จากนั้นจะใช้เอ็กไซเมอร์เลเซอร์ (Excimer Laser) ยิงเพื่อปรับแต่งความโค้งของกระจกตาเพื่อให้ได้ค่าสายตาที่เหมาะสม เมื่อยิงเลเซอร์เสร็จแล้วก็จะปิดฝากระจกตาเข้าที่เดิม วิธีนี้สามารถรักษาค่าสายตาสั้นที่ไม่เกิน 1000 ใช้เวลาพักฟื้นน้อย สามารถกลับมามองเห็นได้อย่างรวดเร็ว
- Femto LASIK
เป็นการทำเลสิกแบบไร้ใบมีด โดยมีวิธีการใช้เลเซอร์ (Femtosecond laser) ในการเปิดฝากระจกตาขี้น จากนั้นก็จะทำการฉายเลเซอร์ไปปรับแต่งความโคงของกระจกตาเพื่อให้ได้ค่าสายตาที่เหมาะสมโดยใช้เอ็กไซเมอร์เลอร์ (Excimer laser) เป็นวิธีการที่ใช้เพียงเลเซอร์ไรใบมีดในการรักษา มีความแม่นยำและปลอดภัยสูงกว่ากว่าทำเลสิกแบบใบมีด สามารักษาค่าสายตาสั้นที่ไม่เกิน 1000 มีผลข้างเคียงน้อย พักฟื้นได้ไว สามารถกลับมามองเห็นได้เร็ว ความคลาดเคลื่อนน้อย
- PRK (Photorefractive Keratectomy)
เป็นการทำเลสิกโดยการลอกผิวเยื่อบุตาชั้นนอกออก จากนั้นก็จะใช้เอ็กไซเมอร์เลเซอร์ (Excimer laser) ฉายเพื่อทำการปรับแต่งความโค้งของกระจกตาให้ได้ค่าสายตาที่เหมาะสม และจะปิดด้วยคอนแทคเลนส์พิเศษประมาณ 1 สัปดาห์ เพื่อลดอาการระคายเคือง สามารถรักษาผู้ที่มีค่าสายตาสั้นไม่เกิน 500 เหมาะกับผู้ที่มีกระจกตาบางหรือมีอาการตาแห้ง
- ReLEx SMILE
เป็นวิธีการทำเลสิกแบบไร้ใบมีด โดยมีการรักษาด้วยการใช้เลเซอร์ (Femtosecond laser) มาฉายตัดเนื้อกระจกตาเป็นชิ้นเลนส์ จากนั้นจะดึงออกผ่านแผลที่มีขนาดเล็กเพียง 2-4 มม. เท่านั้น เป็นวิธีการรักษาที่รบกวนดวงตาน้องที่สุด และมีความแม่นยำสูง สามารถรักษาคนที่มีค่าสายตาสั้นไม่เกิน 1000
- ICL
เป็นวิธีรักษาอาการสายตาสั้นโดยการทำเลนส์ชนิดพิเศษมาเสริมในดวงตา โดยจะเปิดแผลกระจกตาเพียง 3 มม. และนำเลนส์พิเศษนี้ไปวางหน้าเลนส์แก้วตา และจะไม่มีการเย็บแผลเพราะสามารถสมานเองได้ มีความปลอดภัย เกิดภาวะแทรกซ้อนน้อย เหมาะกับผู้ที่มีค่าสายตาสั้นมาก และผู้ที่ไม่สามารถทำเลสิกได้
การดูแลตนเองเพื่อป้องกันภาวะสายตาสั้น
เราไม่สามารถป้องกันภาวะสายตาสั้นให้หายขาดได้ แต่ก็ยังมีวิธีดูแลตนเองเพื่อชะลอการเกิดอาการสายตาสั้นได้ จะมีวิธีไหนบ้างมาดูกัน
- ควรตรวจสุขภาพรายเดือน รายปีอยู่เสมอ
- หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องใช้สายตาเป็นเวลานาน เช่นการเล่นโทรศัพท์มือถือ จ้องมองคอมพิวเตอร์
- หากเริ่มมี่ค่าสายตาสั้น ควรเลือกเลนส์แว่นตาที่มีความเหมาะสมกับค่าสายตา
- งดสูบบุหรี่ เนื่องจากมีผลต่อร่างกายหลายอย่าง
สรุป สายตาสั้นควรทำอย่างไร
หากเริ่มสังเกตได้ว่าตัวเองเริ่มมองเห็นไม่ค่อยชัดเจนหรือมีอาการสายตาสั้นแล้วไม่ต้องเป็นกังวลไปว่าจะทำอย่างไร อย่างแรกเลยคือการไปตรวจค่าสายตากับแพทย์เพื่อวัดค่าสายตา จากนั้นก็จะสามารถปรึกษาหาวิธีการแก้ไขว่าจะทำอย่างไรหากเลือกใส่แว่นตาก็ควรเลือกแว่นตาที่มีค่าสายตาที่เหมาะสมกับตนเอง หรือการทำเลสิก ที่สำคัญคือควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งก่อนจะเลือกวิธีการรักษาใดๆ ก็ตาม เพื่อความปลอดภัย และการรักษาที่มีประสิทธิภาพ